به گزارش خبرنگار سینماپرس هرچند که تجربه ثابت کرده ژانر تاریخی و مذهبی در کشور ما همواره با استقبال بسیار خوبی از سوی مخاطبان مواجه است اما متأسفانه به دلیل عدم توجه کافی به این ژانر از طرف مدیران و سازندگان، برخی از این آثار آنچنان که باید، نتوانسته اند حقیقت تاریخ را برای مخاطبان میلیونی سیما و سینما بازگو کنند.
طی تمامی این سال ها بسیاری از سینماگران از کمبود امکانات فنی و تکنولوژیک برای تولید آثار فاخر و ارزشمند در این حوزه گلایه داشته اند و بر این باور بوده اند که سینمای ایران هیچ گاه نمی تواند در هیچ یک از زمینه های طراحی صحنه و لباس، چهره پردازی، فیلمبرداری، تدوین، موسیقی و... با سینمای غرب و هالیوود رقابت کند؛ این در حالی است که مبحث تولید آثار مذهبی و تاریخی تنها به همین مسأله محدود نمی شود و ما همواره در سینمای کشورمان از محتوای آثار غافل بوده ایم.
متأسفانه در دورانی که سریال ها و فیلم های مذهبی و تاریخی در کشور ما تولید شده اند توجه به فرعیات، حواشی و اضافه کردن برخی دیدگاه های توهمی و حتی شبه روشنفکرانه باعث شده تا روایت داستان ها از روند اصلی و طبیعی اش خارج شده و به سمت و سوی دیگری سوق پیدا کند که به هیچ عنوان برای کشور اسلامی ما زیبنده و شایسته نیست.
شاید بتوان از فیلم «سفیر» به عنوان اولین تجربه مهم و ارزشمند سینمای ایران بعد از پیروزی انقلاب برای ورود به حوزه تولیدات آثار مذهبی و تاریخی نام برد که به ماجرای عاشواری حسینی می پردازد؛ فیلمی که با امکانات بسیار محدود تولید شد اما همواره یکی از آثار ارزشمند در حوزه فیلم های تاریخی و مذهبی قلمداد می شود، چرا که مشخص است تولیدکنندگان این اثر در آن مقطع تنها دغدغه دین داشته و به سمت و سوی خودنمایی و یا ترویج دیدگاههای به اصطلاح هنری و شبه روشنفکرانه نرفته اند.
پس از گذشت سال ها از ساخت «سفیر» فیلم «روز واقعه» به کارگردانی «شهرام اسدی» ساخته شد که هنوز هم بسیاری از منتقدان، کارشناسان سینمایی و دینی و فیلم نامه نویسان و... بر این باورند که تاکنون فیلمی تاثیرگذارتر و ماندگارتر از «روز واقعه» درباره حماسه عاشورای حسینی، در حیطه سینمای ایران ساخته نشده است.
در مقابل طی تمامی این سال ها قطعاً آثار دیگری نیز در سینما و تلویزیون کشور تولید شدند که چندان نتوانستند مورد اقبال عمومی قرار گیرند؛ آثاری که واکنش های شدید بسیاری از مراجع عظام تقلید را در پی داشته اند و در میان برخی اقشار مردمی نیز واکنش های تندی را همراه داشتند؛ فیلم «رستاخیز» به کارگردانی احمدرضا درویش یکی از نمونه های شناخته شده این آثاراست.
آنچه که مسلم است اینکه ژانر تاریخی و مذهبی برای خود قواعدی دارد که باید توسط فیلمسازان رعایت شود؛ احترام به عرف و اعتقادات مردم همیشه مهم است و از زمانی که نشان دادن چهره و یا بخشی از بدن قدیسین (ص) در آثار مذهبی مانند سریال «امام علی (ع)» باب شد این امر همواره واکنش هایی را با خود به همراه داشت که متأسفانه طی سال های اخیر دیدگاه های هالیوودیزه شده هنرمندان و سینماگران ایران زمین این امر را دو صد چندان کرده است به نحوی که در فیلم «رستاخیز» با نهایت بی احترامی ما شاهد نشان دادن چهره علمدار کربلا هستیم و فیلمساز بدون اینکه به گونه منحصر به فرد روایت داستانی خود بسنده کند و به جنبه های غنی فرهنگی و اجتماعی، دینی و عرفانی بزرگان دین بپردازد به دنبال خودنمایی و جنجال آفرینی های زننده است.
فرا رسیدن ماه محرم و ایام عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین (ع) بهانه ای شد تا گفتگویی با ۵ تن از سینماگران و کارشناسان سینمای ایران از جمله: محمدتقی فهیم، حسین مسافرآستانه، جمال شورجه، علیرضا سربخش و منصور براهیمی پیرامون همین موضوع صورت گیرد که گزیده ای از آنها برای اطلاع بیشتر مخاطبان گرامی در ذیل مطلب نقل شده است:
محمدتقی فهیم منتقد سینما هشدار داد: امروزه در تولید آثار مذهبی در سینما نوعی رویکرد شبه روشنفکری نفوذ کرده و برخی سعی می کنند تا با جنجالی کردن فیلمهایشان، خود را در دل مردم جا کنند؛ هر چند که مردم با بینش و آگاهی از این نگاه بیزارند و نمی گذارند به اعتقادات شان خدشه ای وارد شود. سینماگران ما باید به فرهنگ مردم توجه کنند و به جای آنکه به شکل خرافی و سطحی نگرانه به مسائل مذهبی بپردازند بایستی قصه های خود را بر اساس آموزه های دینی مردم به رشته تحریر در بیاورند تا ستایش مردم را در پی داشته باشند؛ اما متأسفانه به دلیل راحت طلبی فیلمسازان ما امروزه دنبال خلق یک اثر جدید نیستند و وابستگی فکری شدیدی به منابع دیگر پیدا کرده اند. شنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۴
حسین مسافرآستانه مدیرعامل سابق موسسه رسانه های تصویری همزمان با فرا رسیدن ماه محرم و ایام عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در مورد چگونگی تولید آثار تاریخی و مذهبی گفت: عنصر خیال جزو لاینفک هر اثر هنری است اما این نباید منجر به تعارض با حقیقت شود چرا که این باعث ایجاد «وهن» در لایه های مختلف جامعه می گردد. آثاری که در تمامی زمینه های هنری اعم از سینما، تلویزیون و یا تئاتر برگرفته از عقاید مذهبی تولید می شوند بایستی بر اساس تحقیق و پژوهش حساب شده میدانی، کتابخانه ای و... ساخته شوند تا پس از تولید این مهم در نزد همگان آشکار شود که این آثار با رسیدن به یک سلسله مطالب متقن و منطبق بر حقایق تاریخی و مذهبی تولید شده اند. دوشنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۴
جمال شورجه کارگردان سینما نیز در این باره اظهار داشت: به نظر من فیلمساز حق دخل و تصرف در روایت زندگی پیامبران و ائمه معصومین (ع) را ندارد و نمی تواند برداشت های شخصی خود را به عنوان نوع و شیوه زندگی این بزرگان به خورد مخاطبان بدهد، از این رو مسئولان امر باید به طور جدی تدبیری بیاندیشید تا افرادی که بر اساس سوابق و یا رفتار و گفتارشان، به بزرگان دین تعلق خاطری ندارند نتوانند به راحتی مبادرت به تولید فیلم در خصوص زندگی اهل بیت (ع) بنمایند. متأسفانه بارها شاهد این مسأله بوده ایم که برخی سینماگران دیدگاه های سکولار خود را به آثار تولیدی شان تحمیل کرده اند که این امری بسیار ناگوار و خطرناک برای سینمای دینی ماست. این مسأله می تواند تمامی هنر ما را به تباهی بکشاند؛ ما حق نداریم خود را مجاب به تحریف زندگی بزرگان دین کنیم و تنها با تکیه بر ظرفیت های فکری خود، مقیاس عمل را فهم و شعور خودمان بدانیم! پنجشنبه ۳۰ مهر ۱۳۹۴
علیرضا سربخش کارشناس و منتقد سینما نیز در رابطه با این مسأله گفت: سینمای تاریخی و مذهبی برای پیشرفت خود نیاز به استفاده از سینماگران ولایت مدار و معتقد دارد و تنها این افراد باید دست به تولید آثار مذهبی بزنند در غیر این صورت ما مجدداً شاهد تولید فیلم هایی در این زمینه خواهیم بود که به نفی اعتقادات، ارزش ها و باورها می پردازند. برای ساخت یک اثر مذهبی و تاریخی در درجه اول نیاز به تحقیق و پژوهش مبسوط است؛ فیلمسازانی که پا در این عرصه خطیر می گذارند بایستی در ارتباط با سوژه مورد نظرشان از دین شناسان قابل و مورخان قابل اعتماد استفاده کنند تا خدای نکرده ذهنیات شخصی شان آن ها را به بیراهه نکشاند. چهارشنبه ۶ آبان ۱۳۹۴
منصور براهیمی از اساتید مطرح ادبیات نمایشی کشور معتقد است: تلفیق تصویرسازی و رئالیسم در خصوص نمایش برخی چهره های مقدس، آثار مذهبی را برای عموم افراد باورپذیرتر می کند؛ دیدگاه تک بعدی در آثار تاریخی و مذهبی همیشه ضربه زننده است. حوزه تولید آثار هنری مبتنی بر واقعه های تاریخی و مذهبی همیشه پر از پیش فرض های نظری اشتباه است؛ یکی از این اشتباهات در مورد نشان دادن چهره معصومین (ع) است؛ به عنوان نمونه کسانی که در مورد تصویر معصومین (ع) در سینما واکنش نشان می دهند همان تصویرسازی ها را در تعزیه و نقاشی های قهوه خانه ای می پذیرند و لذا تمامی این ها به قراردادهایی مرتبط است که از دیرباز در ذهن مردم شکل گرفته است.
زمانی در شبکه ۴ سیما برای اینکه واکنش های مردمی و علما نسبت به این مقوله سنجیده شود آقای راعی در مورد یکی از نقاشی های قهوه خانه ای فیلمی ۵ دقیقه ای ساخت که روایتی از واقعه عاشورا بود و کل صحرای کربلا را ترسیم می کرد؛ در آن زمان تصویر امام حسین (ع) برای اولین بار از رسانه ملی پخش شد و در ابتدا مسئولین سیما با احتیاط زیاد آن را پخش کردند اما زمانی که دیدند هیچ واکنش منفی نسبت به آن صورت نگرفت بارها و بارها آن فیلم را پخش نمودند و کسی هم معترض نشد. شنبه ۹ آبان ۱۳۹۴
ارسال نظر